Helmplicht elektrische fiets: alles wat je anno 2024 moet weten

De elektrische fiets is de afgelopen jaren steeds populairder geworden als een gezonde en milieuvriendelijke manier van vervoer. Steeds meer mensen kiezen de elektrische fiets als hun dagelijkse vervoermiddel, waardoor het een integraal onderdeel van hun levensstijl wordt.

Volgens Statista is de markt voor elektrische fietsen in Europa tussen 2015 en 2023 met maar liefst 373,39% gegroeid. Maar door de groeiende populariteit van elektrische fietsen nemen ook de gerelateerde ongevallen en risico’s toe. In dit artikel bespreken we de helmplicht voor elektrische fietsen en hoe je veilig kunt blijven terwijl je geniet van het gemak van dit vervoermiddel.

Moet je een helm dragen op een elektrische fiets?

In Nederland is er geen wettelijke verplichting om een helm te dragen op een elektrische fiets. Voor speed pedelecs, de snellere elektrische fietsen, is het dragen van een helm echter wel verplicht.

Waarom is er een verschil?

De reden dat gewone elektrische fietsen geen helmplicht hebben, is dat hun ontwerpsnelheid vaak lager is, meestal onder de 25 km/u. Dit is vergelijkbaar met de snelheid van traditionele fietsen. Nederland heeft een uitgebreid fietsnetwerk en strikte verkeersregels die de veiligheid van gewone en elektrische fietsers effectief waarborgen.

Daarentegen moeten bestuurders van speed pedelecs wel een helm dragen, omdat die volgens de wet als lichte bromfietsen worden beschouwd. Dat is vanwege hun hogere snelheid, die tot 45 km/u kan oplopen.

Hierdoor vallen speed pedelecs onder dezelfde regels als lichte bromfietsen. Door hun hogere snelheid nemen de risico’s ook toe, waardoor er strengere veiligheidsmaatregelen nodig zijn. Zo moeten bestuurders een speciale helm die voldoet aan de NTA 8776-norm dragen voor voldoende bescherming bij hoge snelheden.

In Duitsland is er evenmin een algemene helmplicht voor alle elektrische fietsen. Voor e-bikes met een motorvermogen van maximaal 250 watt en een maximale snelheid van 25 km/u is een helm niet verplicht. Voor e-bikes met een motorvermogen van meer dan 250 watt en een maximumsnelheid van 45 km/u is het dragen van een helm wel verplicht.

Waarom raden we aan een helm te dragen op een elektrische fiets?

Hoewel er geen helmplicht is voor elektrische fietsen, raden we je sterk aan om een helm te dragen tijdens het fietsen. Sommige mensen vinden het misschien onhandig of onnodig. Zoals een Nederlander zei: “We fietsen zoals anderen lopen. Je draagt toch ook geen helm als je over straat loopt?” Feit is echter dat het dragen van een helm de kans op hoofdletsel bij een ongeval aanzienlijk kan verminderen, en volgens onderzoek maar liefst met . Onderzoek toont aan dat dit 85%.

Een helm zorgt daarmee voor extra veiligheid. Elektrische fietsen zijn over het algemeen sneller dan gewone fietsen, ook bij lagere snelheden. Dit vergroot de kans op ernstige ongevallen. Hoewel een helm niet verplicht is, blijft het een belangrijke maatregel om je veiligheid te waarborgen.

Het dragen van een helm is niet alleen een goede veiligheidsgewoonte, maar geeft ook blijk van zorg voor je eigen veiligheid. Het is een verantwoordelijke maatregel, zowel voor jezelf als voor anderen. Zelfs in gebieden zonder helmplicht is het dragen van een helm een aanbevelenswaardige veiligheidsmaatregel. Om je veiligheid te garanderen raden we je aan om altijd een helm te dragen wanneer je op een elektrische fiets rijdt.

Zal er een helmplicht voor elektrische fietsen komen?

Het is mogelijk dat er geen algemene helmplicht voor elektrische fietsen gaat komen. Voor veele Nederlanders is een helm iets dat hoort bij racefietsen of mountainbiken, maar niet bij dagelijks woon-werkverkeer. Men gelooft dat fietsen zonder helm al veilig genoeg is, en de ongevallenstatistieken bevestigen dit. Nederland heeft een van de beste fietsnetwerken ter wereld dat is ontworpen met het oog op veiligheid en gemak, waardoor de kans op ernstige botsingen wordt geminimaliseerd. Nederland is daardoor een van de landen met de laagste fietsongevallen ter wereld.

Fietsen wordt daarnaast gezien als een belangrijk onderdeel van een gezonde levensstijl. Regelmatig fietsen bevordert de gezondheid. De overheid moedigt dit aan om de volksgezondheid te verbeteren en verkeersopstoppingen te verminderen. Deze visie op fietsen als een normale, gezonde activiteit is van invloed op de houding ten opzichte van het dragen van een helm. Sommige onderzoekers denken zelfs dat een helmplicht het fietsen zou kunnen ontmoedigen, waarmee de gezondheidsvoordelen teniet worden gedaan.

Hoewel de discussie over het dragen van een helm vanuit veiligheidsperspectief voortduurt, hanteert Nederland een breder perspectief op fietsveiligheid. De nadruk ligt daarbij niet alleen op persoonlijke beschermingsmiddelen, maar ook op de omgeving, het gedrag van weggebruikers en maatschappelijke houdingen. Het Nederlandse fietsmodel toont aan dat het creëren van veilige en gemakkelijke infrastructuren het fietsen kan bevorderen en de afhankelijkheid van helmen kan verminderen.

Tot slot

Hoewel er in Nederland geen wettelijke verplichting is om een helm te dragen op een elektrische fiets, is het met het oog op de veiligheid, en vooral die van ouderen en kinderen, verstandig om dit wel te doen. Hoewel de helmplicht voor elektrische fietsen zijn voor- en nadelen kent, kan die in de toekomst opnieuw worden beoordeeld en aangepast op basis van de feitelijke situatie en actuele cijfers. Om je veiligheid te waarborgen raden we je aan om altijd een helm te dragen tijdens het fietsen, hoe de regelgeving zich ook verder ontwikkelt.